O NAS

Na początku lat 70-tych ubiegłego wieku, na Wydziale Techniki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dyskutowano nad sprawą niskiego poziomu wiedzy w zakresie nauk ścisłych studentów podejmujących naukę na tym Wydziale. Zwrócono uwagę na fakt, iż ponad 1/3 wszystkich studentów w Polsce studiowała kierunki techniczne. A ponieważ grupa pracowników naukowych tego Wydziału była instruktorami harcerskimi, poprzez struktury Związku Harcerstwa Polskiego zaproponowała władzom oświatowym ówczesnego województwa katowickiego przeprowadzenie zawodów ze znajomości techniki w szkołach średnich. Bezpośrednim inicjatorem tego pomysłu był druh doktor nauk technicznych Zygmunt Kalisz.

Zawody takie przygotowano i przeprowadzono w roku 1973.

Inicjatywa zyskała duży rozgłos i uznanie. A ponieważ w tamtym okresie wszelkie inicjatywy ze Śląska miały przełożenie na skalę ogólnokrajową, ZHP postanowiło przygotować takie zawody w skali ogólnopolskiej. O pomoc merytoryczną zwrócono się do Naczelnej Organizacji Technicznej. Władze NOT natychmiast podjęły tę inicjatywę, w czym wielka zasługa przypada ówczesnemu Prezesowi NOT, prof. Januszowi Tymowskiemu. Profesor czynnie włączył struktury NOT do organizacji zawodów, samemu podejmując się przewodniczenia Komitetowi Głównemu Olimpiady Wiedzy Technicznej. Taką bowiem formułę - mając na uwadze doświadczenia zebrane z rozgrywania olimpiad przedmiotowych, zwłaszcza matematycznej i fizycznej - przyjęto wobec tej inicjatywy.

Działano niezwykle szybko, uzyskując w resorcie szkolnictwa niezbędne regulacje prawne. Na podstawie stosownego Rozporządzenia Ministra Oświaty i Wychowania, pierwszy raz Olimpiadę Wiedzy Technicznej rozegrano w roku szkolnym 1974/1975.

Cele jakie postawiono przed Olimpiadą pozostały niezmienne do dziś. Są nimi:

  1. budzenie i rozwijanie wśród uczniów szkół ponadpodstawowych zainteresowania techniką,
  2. rozszerzenie zakresu i podnoszenie poziomu wiedzy i kultury technicznej wśród uczniów,
  3. lepsze przygotowanie do podejmowania dalszego kształcenia w szkołach wyższych oraz do wykonywania zawodu,
  4. rozwijanie i kształtowanie umiejętności technicznych i samodzielnego zdobywania wiedzy,
  5. wykrywanie i stymulowanie aktywności poznawczej młodzieży uzdolnionej, a w szczególności uzdolnionej technicznie,
  6. rozszerzanie współdziałania nauczycieli akademickich z renomowanych uczelni technicznych z nauczycielami szkół ponadgimnazjalnych w procesie kształcenia i wychowania młodzieży uzdolnionej,
  7. stwarzanie młodzieży możliwości szlachetnego współzawodnictwa w rozwijaniu swoich uzdolnień, a nauczycielom - warunków twórczej pracy z tą młodzieżą,
  8. podnoszenie kwalifikacji nauczycieli oraz doskonalenie form i metod pracy z młodzieżą uzdolnioną.

Uwzględniając szeroki zakres zainteresowań technicznych przyjęto podział tematów Olimpiady na trzy grupy: mechaniczno-budowlaną, elektryczno-elektroniczną i materiałowo-chemiczną. Dla pierwszych dwóch grup podstawę teoretyczną stanowiła i nadal stanowi fizyka stosowana, dla trzeciej – chemia. Przy opracowaniu zadań starano się tak dobrać ich treść, aby na pierwszy plan wysunąć umiejętność rozumowania. W mniejszym stopniu wymagano opanowania szczegółowych wiadomości z techniki.

Przyjęto założenie, że kandydat do Olimpiady, interesujący się szczególnie określoną dziedziną techniki, musi posiadać wiadomości wykraczające poza program szkolny.

Formuła, jaką nadano pierwszym edycjom Olimpiady, praktycznie nie zmieniła się do dzisiaj. Najważniejszymi zmianami, jakie dokonały się w ciągu minionych 50 lat to najpierw przekształcenie grupy materiałowo-chemicznej w grupę inżynierii materiałowej. Następnie, wobec braku zainteresowania młodzieży tą tematyką - uczestnicy wybierają samodzielnie grupy tematyczne podczas zawodów II stopnia – najpierw zawieszenie, a później całkowita rezygnacja z aktywności dla tej grupy.

We wrześniu 2019 r. wprowadzono zmiany w kształceniu zawodowym, które spowodowały konieczność zmian w zasadach organizacyjnych niektórych turniejów i olimpiad tematycznych. Od roku szkolnego 2022/2023 turnieje i olimpiady tematyczne są organizowane w nowych dziedzinach wpisujących się w 32 branże. Jednocześnie MEiN wprowadziło zasadę, że jeden turniej tematyczny lub jedna olimpiada tematyczna mogą być organizowane w zakresie tyko jednej dziedziny.
Spowodowało to konieczność zmiany zakresu merytorycznego Olimpiady Wiedzy Technicznej oraz jej nazwy. Od roku szkolnego 2023/2024 OWT nazywa się: OLIMPIADA WIEDZY TECHNICZNEJ – INŻYNIERIA W ELEKTROENERGETYCE (skrót: OWT-IWE). Olimpiada nie będzie już podzielona na grupy tematyczne.

Obecnie Olimpiada Wiedzy Technicznej - Inżyniera w elektroenergetyce jest olimpiadą tematyczną, przeznaczoną dla uczniów szkół ponadpodstawowych, rozgrywaną bez podziału na  grupy tematyczne.

Struktura Olimpiady zmieniła się wraz ze zmianą podziału administracyjnego kraju. Olimpiada rozgrywana jest na terenie całego kraju, który podzielony jest na 16 okręgów (województwa). Organizacją Olimpiady zajmuje się 19 Komitetów Okręgowych OWT z siedzibami w miastach wojewódzkich i 3 delegaturach (Tarnów, Bielsko Biała, Siedlce).

W skali ogólnopolskiej Olimpiadą kieruje Komitet Główny OWT-IWE. W skład Komitetu Głównego OWT-IWE wchodzą nauczyciele akademiccy, nauczyciele-metodycy oraz przedstawiciele stowarzyszeń naukowo-technicznych NOT. Pierwszym Przewodniczącym Komitetu Głównego OWT był profesor Janusz Tymowski. Po Jego śmierci pracami Komitetu Głównego OWT kierował profesor Tadeusz Puff. Obecnie Przewodniczącym OWT-IWE jest prof. dr hab. inż. Stanisław Wincenciak. Warto też wspomnieć, że Honorowym Przewodniczącym OWT był prof. Jan Oderfeld.  Wszyscy byli i są nauczycielami akademickimi Politechniki Warszawskiej.

OWT zalicza się do największych olimpiad pod względem ilości uczestników biorących udział w zawodach I stopnia.

Uczestnicy zawodów III stopnia (centralnych) - po uzyskaniu określonej Regulaminem liczby punktów zostają laureatami lub finalistami Olimpiady. Preferencje dla laureatów i finalistów Olimpiady w przyjęciu na studia (bez postępowania kwalifikacyjnego) na określone kierunki studiów, regulują uchwały Senatów wyższych uczelni technicznych.  Laureaci i finaliści Olimpiady - (uczniowie techników) są zwolnieni z części pisemnej egzaminu zawodowego. Wykaz zawodów, w których te uprawnienia obowiązują publikuje Ministerstwo Edukacji i Nauki.